22
1950-
1960 Döneminde Trabzon Ilçelerine Baglı Köylerin Sayısı
Ilçeler 1950
94
1955
95
1960
96
Merkez Ilçesi
84 87 53
Akçaabat Ilçesi
87 81 85
Araklı Ilçesi
- 36 43
Arsin Ilçesi
- - 23
Çaykara Ilçesi
41 39 41
Maçka Ilçesi
74 75 69
Of Ilçesi
79 80 85
Sürmene Ilçesi
85 49 46
Tonya Ilçesi
- 22 20
Vakfıkebir Ilçesi
133 108 109
Yomra Ilçesi
- - 18
Trabzon Merkez Ilçesi’ne 1957 yılına kadar dört bucak baglı
iken, bu tarihte Arsin ve
Yomra’nın ilçe hâline getirilmesiyle merkeze baglı bucakların sayısı iki olmuştur. 1953 yılına kadar Sürmene’ye baglı beş bucak bulunurken, bu tarihte Araklı’nın ilçe hâline getirilmesi ile birlikte bucak sayısı üç olmuş ve Karadere ile Dagbaşı, Araklı ilçesinin sınırlarına dâhil edilmişlerdir. Çaykara ilçesinde 1958 yılında ?erah’ın bucak oluşu ile üç; Maçka ilçesinde 1955 yılında “Esiroglu”nun bucak hâline getirilmesi ile iki bucak teşkilatı kurulmuştur. Vakfıkebir
ilçesinde ise
1954 yılında Tonya, ilçe hâline getirilmiştir. Akçaabat ve Of ilçelerinde ise bucak teşkilatı yönünden herhangi bir degişiklik yapılmamıştır. Trabzon Ilçelerine 1950
-
1960 yılları arasında baglı olan bucaklar Tablo 2’de gösterilmiştir.
94
DIGM (Devlet Istatistik Genel Müdürlügü),
22 Ekim 1950 Genel Nüfus Sayımı (Vilayet, kaza, Bucak ve
Köyler Itibariyle Nüfus)
, Nr: 359, Ankara, 30 Mart 1951, s. 38.
95
DIGM,
23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı (Türkiye Nüfusu),
Nr: 410, Istanbul 1961, s. 43.
96
DIE (Devlet Istatistik Enstitüsü),
23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı (Il, Ilçe, Bucak ve Köyler Itibariyle
Nüfus)
, Nr: 444, Ankara 1963, s. 52.
23
Tablo 2: 1950-
1960 Döneminde Trabzon Ili Ilçelerine Baglı Olan Bucaklar
Ilçeler 1950
97
1955
98
1960
99
Baglı Bucak
Baglı Bucak
Baglı Bucak
Merkez Ilçesi
Merkez, Arsin, Kireçhane Yomra Merkez, Arsin, Kireçhane Yomra Merkez, Kireçhane
Akçaabat
Merkez, Derecik, Düzköy Merkez, Derecik, Düzköy Merkez, Derecik, Düzköy
Araklı
-
Merkez, Dagbaşı
Merkez, Dagbaşı
Arsin
-
-
Merkez
Çaykara
Merkez, Dernek
Merkez, Dernekpazarı
Merkez, Dernekpazarı,
?erah
Maçka
Merkez Merkez, Esiroglu Merkez, Esiroglu
Of
Merkez, Hayrat Merkez, Hayrat Merkez, Hayrat
Sürmene
Merkez, Dagbaşı, Karadere, Köprübaşı,
Küçükdere
Merkez, Köprübaşı,
Küçükdere
Merkez, Köprübaşı,
Küçükdere
Tonya
-
Merkez Merkez
Vakfıkebir
Merkez, Beşikdüzü, Iskefiye, ?alpazarı, Tonya
Merkez, Beşikdüzü, Iskefiye, ?alpazarı
Merkez, Beşikdüzü, Iskefiye, ?alpazarı
Yomra
-
-
Merkez
1.1.1.
Merkez Ilçesi Idari
Teşkilatı
1950 yılında Merkez ilçesinde; Merkez (21),
100
Arsin (23),
101
Kireçhane (18),
102
Yomra (22)
103
bucaklarına baglı toplam 84 yerleşim birimi vardır.
104
1950 yılından sonra başka ilçelere baglı bulunan yerleşim birimlerinden Merkez ilçesine baglananlar olmuştur. 19 Kasım 1952 tarihinde Akçaabat ilçesi Derecik bucagına baglı bulunan “Suga (Akyazı)”, “Moda (Gündogdu)”, “Hoha (Ayvalı)”, “Oksu (Gürbulak)”, “Zangariya (Dereli)” ve “Hurdimera (Dogançay)” Trabzon Merkez ilçesi Merkez bucagı sınırlarına dâhil edilmişlerdir.
105
97
DIGM,
22 Ekim 1950 Genel Nüfus Sayımı,
s. 362.
98
DIGM,
23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı,
s. 511-519.
99
DIGM,
23 Ekim 1960 Genel
Nüfus Sayımı
, s. 538-546.
100
1950 yılında Merkez Bucagı’na baglı bulunan yerleşim birimleri için bkz. Ek I, Tablo 1.
101
Arsenizir, Arsenibala, Cicera, Digeneibâla, Digeneizir, Elamenos, Foşa, Hara, Işhan, Kadaruksa, Karon,
Kocaba, Korgen, Ladomikebir, La
domisagır, Mukizi, Oguz, Sincancami Sincan Mesehor, Süfla, Varvara,
Zazana, Zimlaha. DIGM,
22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı
(Viayet, Bucak ve Köyler itibaryle), s. 362.
102
Kireçhane, Agrıt, Anifa, Argalya, Aşagı Meseriya, Divranos, Kalemen, Karlık ?umeriya, Karlık Gözemiya,
Kisarna, Mahmut, Mundagüzel, Mundayeni, Nefsikarlık, Tirzik, Tos, Yukarı Meserya, Zülmera. DIGM,
22
Ekim 1950 Genel Nüfus Sayımı
, s. 362
103
1950 yılında Yomra Bucagı’na baglı bulunan yerleşim birimleri için bkz. Ek I, Tablo 1.
104
DIGM,
22 Ekim 1950 Genel Nüfus Sayımı
, s. 362.
105
B.C.A. (Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi),
030.11.1/234.31.14, 19.11.1952;
T.C. Resmi Gazete
, Sayı: 8274, 4 Aralık 1952.
24
1955 yılında Merkez ilçesinin bucaklarının sayısı ve isimlerinde bir degişiklik olmazken baglı bulunan yerleşim birimlerinin sayısı 87 olmuştur. Merkez bucagına baglı olanların sayısı 27’ye yükselirken Arsin’e ve Kireçhane’ye baglı yerleşim birimlerinin sayısında bir degişme olmamış, Yomra bucagındaki yerleşim yerlerinin sayısı ise 19’a gerilemiştir.
106
1957 yılında idari yapısı daraltılan Merkez ilçesinde Merkez ve Kireçhane olmak üzere iki bucak teşkilatı ve 1960 nüfus sayımına göre 53 köy mevcuttur. Buna göre Merkez ilçesine baglı Merkez bucagına 38
107
ve Kireçhane bucagı
na 15
108
yerleşim birimi baglanmıştır.
Bu dönemde Merkez Ilçesi’ndeki köy adlarının çogunlugu degiştirilirken, “Aşagımahalle”, “Kavala”, “Soguksu” gibi bazı isimler muhafaza edilmiştir. 5 Mayıs 1958 tarihinde Hospalavrak köyüne baglı Hoskastamoni Mahallesi’nin adı “Yeşilköy” olarak degiştirilmiştir.
109
1950-
1960 döneminde Merkez ilçesine baglı bulunan yerleşim birimlerinde yapılan isim degişiklikleri Tablo 3’te gösterilmiştir.
Tablo 3: Merkez Ilçesinde 1950-
1960 Döneminde Yapılan Isim Degişiklikle
ri
110
Merkez Bucagı
Kiraçhane Bucagı
1950 Sayımındaki
Adı
Degişen Adı
Aynı Kalan
Isimler
1950 Sayımındaki
Adı
Degişen
Adı
Aynı Kalan
Isimler
1.
Büyüksamaruhsa
2.
Zangur
3.Çoşera
4.Holamana 5.Hoskirasya 6.Hostimasya 7.Hoskonak
8.Hoşmeşalos
9.Hospalavrak 10.Isteli 11.Kalçiya 12.Kanlika
13.Kilathortokop
14.Komera 15.Nefsikilat 16.Polita 17.Zefanos 18.Zurha
1.
Yeşilyurt
2.
Dolaylı
3.Sayan
4.Beşirli
5.Çilekli
6.Bostancı
7.Konaklar 8.Çimenli 9.Pelitli
10.Yanlıca
11.Toklu
12.Beştaş
13.Incesu
14.Yalıncak
15.Yeşilbük
16.Çamoba 17.Bulak 18.Kendirli
Aşagımahalle
Kavala Soguksu
1.Agrıt
2.Anifa 3.Divranos 4.Kaleman
5.Karlıkşumeriya
6
.Karlıkhozemya
7.Mahmat 8.Mundagüzel 9.Mundayeni
10.Nefsikarlık
11.Tirzik
12.
Yukarı
Meseriya
13.
Zülmera
1.Agrıllı
2.Akoluk
3.Gölçayır 4.Kamışlı
5.Karakaya 6.Akkaya 7.Geçit
8.Aydınlı
9.Gözalan
10.Karlık
11.Aktoprak
12.
Düzyurt
13.
Subaşı
Kireçhane Tos
25
1950
–1960 döneminde idari taksimatta farklı bucaklara baglı olan yerleşim birimleri vardır. Bunlardan “Argaliya” ve “Kisarna” 1950 ve 1955 yıllarında Kireçhane bucagına baglı olup 29.04.1958 tarihinde Merkez bucagı sınırlarına alınmışlardır.
111
“Cilkanoymesahor”, “Mendi”, “Yenika”, “Kongol”, “Sovri”, “Murlu (Başkurt)” köyleri 1950 sayımında Maçka ilçesi Merkez bucagına baglı bulunurken, 28 ?ubat 1955 tarihinde Maçka ilçesi Esiroglu bucagına baglanmışlardır.
112
30 Haziran 1959 tarihind
e Esiroglu nahiyesine baglı Okçu, Dereli, Çakılca, Başkurt, Sevimli, Kozluca ve Yanyamaç köyleri ile Maçka ilçesi Merkez bucagına baglı bulunan Aşagımahalle köyü Trabzon’un Merkez ilçesi Merkez bucagına baglanmıştır.
113
Yine 1950 yılında Akçaabat’ın Derecik bucagına baglı bulunan Hurdimera (Dogançay), Moda (Gündogdu), Oksu (Gürbulak), Suga (Akyazı), Zangariya (Dereli), Zangur (Dolaylı) köyleri 19.11.1952 tarihinde yapılan degişiklikle Merkez ilçesi Merkez bucagının sınırlarına dâhil edilmişlerdir.
114
Bu yer
leşim birimleri ile ilgili degişiklikler Tablo 4’te gösterilmiştir.
Tablo 4: Merkez Ilçesinde Bazı yerleşim Birimlerinde Yapılan Isim ve Yer
Degişiklikleri
1.1.2.
Adı
1950 Sayımında Baglı
Bulundugu Bucak
1955 Sayımında Baglı Bulundugu
Bucak 1960
Sayımında Baglı
Bulundugu Bucak
Yeni Adı
Argaliya
Merkez Ilçesi
Kireçhane Bucagı
Merkez Ilçesi
Kireçhane Bucagı
Merkez Ilçesi
Merkez Bucagı
Ugurlu
Aşagımeseriya
Merkez Ilçesi
Kireçhane Bucagı
Merkez Ilçesi
Kireçhane Bucagı
Merkez Ilçesi
Merkez Bucagı
Kutlugün Kisarna
Merkez Ilçesi
Kireçhane Bucagı
Merkez Ilçesi
Kireçhane Bucagı
Merkez Ilçesi
Merkez Bucagı
Bengisu Fandak
Merkez Bucagı
Maçka Ilçesi Esiroglu
Bucagı
Merkez Ilçesi
Merkez Bucagı
Çakılca
Cilkanoymesehor
Maçka Ilçesi
Merkez Bucagı
Maçka Ilçesi Esiroglu
Bucagı
Merkez Ilçesi
Merkez Bucagı
Dereli
Hurdimera
Akçaabat Ilçesi Derecik
Bucagı
Merkez Ilçesi Merkez
Bucagı
Merkez Ilçesi
Merkez Bucagı
Dogançay Mendi
Maçka Ilçesi
Merkez Bucagı
Maçka Ilçesi Esiroglu
Bucagı
Merkez Ilçesi Merkez
Bucagı
Kozluca Yanika
Maçka Ilçesi
Merkez Bucagı
Maçka Ilçesi Esiroglu
Bucagı
Merkez Ilçesi
Merkez Bucagı
Okçu Kongol
Maçka Ilçesi
Merkez Bucagı
Maçka Ilçesi Esiroglu
Bucagı
Merkez Ilçesi
Merkez Bucagı
Sevimli Sovri
Maçka Ilçesi
Merkez Bucagı
Maçka Ilçesi Esiroglu
Bucagı
Merkez Ilçesi
Merkez Bucagı
Yanyamaç Kadahor
Akçaabat Ilçesi Düzköy
Bucagı
Beşikdüzü Ilçesi
Merkez Bucagı
Beşikdüzü Ilçesi
Merkez Bucagı
Gürgenli
111
T.C. Resmi Gazete,
Sayı: 10005, 12 Eylül 1958.
112
T.C. Resmi Gazete,
Sayı:
9029, 15 Haziran 1955.
113
T.C. Resmi Gazete,
Sayı: 10248, 9 Temmuz 1959.
114
T.C. Resmi Gazete,
Sayı: 8274, 4 Aralık 1952.
115
1960 Nüfus sayımındaki verilere göre iki ayrı yerleşim birimi olan “Zangoariye”ye ve “ Cilkanoymesehor”a, “Dereli” ismi verilmiş
tir. DIGM,
23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı
, s. 538.